კომპლექსური დავალებები- მე-6, 11 კლასი.

 

თემა:           საკუთარი თავის ძიებაში                                                                                                                              საათების სავარაუდო რაოდენობა     -
დავალება	ცნება, ქვეცნება		საკითხი	საკვანძო შეკითხვა
1.მოთხრობაში  გადმოცემული ამბის წინა ვითარების ამსახველი ეპიზოდის დაწერა.	ტექსტი - მოთხრობა -  ეპიზოდი, პერსონაჟი, წერის სტრატეგიები.		მოთხრობის ეპიზოდის დაწერა  (ა. სულაკაურის მოთხრობის „ბიჭი და ძაღლი“ მიხედვით).	როგორ დავწერო ა. სულაკაურის მოთხრობის „ბიჭი და ძაღლი“  პერსონაჟ ის, ნაგაზის,  წინარე თავგადასავლის ამსახველი ეპიზოდი?
2. გამოხმაურების დაწერა	ტექსტი–თემა, ავტორის სათქმელი/ პრობლემა, პერსონაჟი, წერის სტრატეგიები.		გამოხმაურების დაწერა ა. სულაკაურის მოთხრობაზე „ბიჭი და ძაღლი“	საკვანძო შეკითხვა / შეკითხვები როგორ წარმოვაჩინო გამოხმაურებაში საკუთარი დამოკიდებულებები და შთაბეჭდილებები პერსონაჟების, ავტორის სათქმელისა და ნაწარმოებში წამოჭრილი პრობლემის   მიმართ?
3.აღწერითი ტექსტის დაწერა.	სამეტყველო ფუნქციები: აღწერა და მისი შემადგენელი ელემენტები. წერის სტრატეგიები. გრამატიკული კანონზომიერებები: მარტივფუძიანი და წარმოქმნილი ზედსართავი სახელები.		საცხოვრებელი უბნის წერილობითი აღწერა ზედსართავი სახელების გამოყენებით.	როგორ აღვწერო ჩემი საცხოვრებელი უბანი ისე, რომ ეს გასაგები და შთამბეჭდავი იყოს მკითხველისთვის? რამდენად შევძელებ ენობრივი საშუალებების მიზნობრივად გამოყენებას?
გრძელვადიანი მიზნები   სამიზნე ცნებები და მათთან დაკავშირებული მკვიდრი წარმოდგენები	საკითხი მოთხრობის ეპიზოდის დაწერა  (ა. სულაკაურის მოთხრობის „ბიჭი და ძაღლი“ მიხედვით) ქვეცნებები   ეპიზოდი, პერსონაჟი, წერის სტრატეგიები.			შუალედური სასწავლო მიზანი       კომპლექსური დავალების პირობა
(1) ტექსტი - მოთხრობა (შედეგები:  II. 3; II. 5; II. 7; II. 8; II. 9; II. 10   (1) ტექსტი (შედეგები: II. 3; II. 5; II. 7; II. 8; II. 9; II. 10)   1.        ყველა ტექსტი მოგვითხრობს რაიმეს შესახებ, ტექსტის მეშვეობით ავტორი გვიზიარებს თავის სათქმელს, რომელიც ჩვენს ცხოვრებას უკავშირდება. 2.        ტექსტში პირდაპირ ან არაპირდაპირ მოცემული მინიშნებების  საფუძველზე შესაძლებელია ტექსტის სიღრმისეულად, ახლებურად გააზრება, ახალი კუთხით წარმოჩენა. 3.        ტექსტის გასაგებად/შესაქმნელად მნიშვნელოვანია სტრატეგიების აღმოჩენა და გამრავალფეროვნება. 4.        ტექსტი  შეიძლება იყოს:     მოთხრობა მკვიდრი წარმოდგენები     1. შინაარსი  Ø            მოთხრობაში გადმოცემულია  გამოგონილი ამბავი, რომელიც შეიძლება ეფუძნებოდეს ნამდვილ ამბავს; Ø            მოთხრობაში  მონაწილეობენ პერსონაჟები: ადამიანები, სულიერი და უსულო არსებები;  Ø            თხრობა ხშირად გამდიდრებულია სხვადასხვა დეტალით; Ø            მოთხრობაში შეიძლება ერთმანეთს ენაცვლებოდეს თხრობა და აღწერა, გამოყენებული იყოს დიალოგები.  2. აგებულება-სტრუქტურა Ø  მოთხრობაში გადმოცემულ ამბავს აქვს სამი ნაწილი (დასაწყისი, შუა ნაწილი, დასასრული), რომლებიც აზრობრივად შეესაბამება ერთმანეთს; Ø  მოთხრობაში ამბავი გადმოიცემა დროითი თანმიმდევრობის დაცვით; Ø           მოთხრობას აქვს  გამოკვეთილი სტრუქტურა.    3. ენა Ø           მოთხრობაში გამოიყენება ხატოვანი ენა, იშვიათად ხმარებული, უჩვეულო თუ საინტერესო სიტყვები; Ø           გამოიყენება  სხვადასხვაგვარი წინადადებები, რომლებიც თანამიმდევრულად ებმის ერთმანეთს. Ø          შეიძლება გამოყენებული იყოს დროითი მიმდევრობის გამომხატველი ენობრივი საშუალებები.                                                                                                                                                                                                              გრძელვადიანი მიზნები   სამიზნე ცნებები და მათთან დაკავშირებული მკვიდრი წარმოდგენები (1) ტექსტი (შედეგები: II. 3; II. 5; II. 7; II. 8; II. 9; II. 10)     1.ყველა ტექსტი მოგვითხრობს რაიმეს შესახებ, ტექსტის მეშვეობით ავტორი გვიზიარებს თავის სათქმელს, რომელიც ჩვენს ცხოვრებას უკავშირდება. 2.ტექსტში პირდაპირ ან არაპირდაპირ მოცემული მინიშნებების  საფუძველზე შესაძლებელია ტექსტის სიღრმისეულად, ახლებურად გააზრება, ახალი კუთხით წარმოჩენა. 3.ტექსტის გასაგებად/შესაქმნელად მნიშვნელოვანია სტრატეგიების აღმოჩენა და გამრავალფეროვნება. 4.ტექსტი  შეიძლება იყოს:   მოთხრობა მკვიდრი წარმოდგენები     1. შინაარსი  Ø            მოთხრობაში გადმოცემულია  გამოგონილი ამბავი, რომელიც შეიძლება ეფუძნებოდეს ნამდვილ ამბავს; Ø            მოთხრობაში  მონაწილეობენ პერსონაჟები: ადამიანები, სულიერი და უსულო არსებები;  Ø            თხრობა ხშირად გამდიდრებულია სხვადასხვა დეტალით; Ø            მოთხრობაში შეიძლება ერთმანეთს ენაცვლებოდეს თხრობა და აღწერა, გამოყენებული იყოს დიალოგები.  2. აგებულება-სტრუქტურა Ø  მოთხრობაში გადმოცემულ ამბავს აქვს სამი ნაწილი (დასაწყისი, შუა ნაწილი, დასასრული), რომლებიც აზრობრივად შეესაბამება ერთმანეთს; Ø  მოთხრობაში ამბავი გადმოიცემა დროითი თანმიმდევრობის დაცვით; Ø           მოთხრობას აქვს  გამოკვეთილი სტრუქტურა.    3. ენა Ø           მოთხრობაში გამოიყენება ხატოვანი ენა, იშვიათად ხმარებული, უჩვეულო თუ საინტერესო სიტყვები; Ø           გამოიყენება  სხვადასხვაგვარი წინადადებები, რომლებიც თანამიმდევრულად ებმის ერთმანეთს. Ø          შეიძლება გამოყენებული იყოს დროითი მიმდევრობის გამომხატველი ენობრივი საშუალებები.	კომპლექსური დავალების დამუშავების ეტაპები (რესურსები, აქტივობები):   I ეტაპი: კომპლექსური დავალების გაცნობა     ·         ხომ არ გაიხსენებდით რაიმე ისტორიას ადამიანისა და ცხოველების ურთიერთობის შესახებ? ·         რატომ ჰყავთ ადამიანებს შინაური ცხოველები? ·         რა გამოცდილებას გვძენს მათთან ურთიერთობა? ·         რას მოითხოვს თქვენგან დავალება? ·         რა ცოდნა-გამოცდილება გამოგადგებათ? რაში დაგჭირდებათ დახმარება?       II ეტაპი. კომპლექსური დავალების შინაარსი (/განხორციელება)     ·    რა ხერხები/სტრატეგიები გამოიყენეთ ტექსტის გასაგებად? (ტ.3)   რესურსები/აქტივობები   რესურსი 1. ა. სულაკაურის მოთხრობა „ბიჭი და ძაღლი“(სახელმძღვანელო–ვ.როდონაია და სხვ. მე–6 კლ. წიგნი I) რესურსი 2. სახელმძღვანელოში მოცემული შეკითხვები     აქტივობა 1. კითხვა პაუზებით აქტივობა 2. უცნობი ლექსიკის დამუშავება; აქტივობა 3. კითხვა-პასუხი (სახელმძღვანელოს შეკითხვებზე დაყრდნობით); აქტივობა 3. მსჯელობა პერსონაჟებზე, თემაზე, მთავარ იდეაზე.     სამიზნე ცოდნის (დეკლარატიული, პროცედურული, პირობისეული) კონსტრუირებაზე  ორიენტირებული შეკითხვები     ·         რა მინიშნებებს დაეყრდენით ვარაუდების გამოსათქმელად?( აქტ.1) ·         როგორ ამოიცნობთ უცნობი სიტყვების მნიშვნელობას? საიდან მიხვდით, რას ნიშნავს ეს სიტყვა? სხვანაირად როგორ იტყოდით იმავეს? (აქტ.2) ·         სახელმძღვანელოში წარმოდგენილი შეკითხვები (გვ. 45–59). ·         როგორ წარმოაჩენს ნაგაზს მწერალი? რა სიტყვებით აგვიწერს ნაგაზს, მის ემოციებს, ქმედებებს? (აქტ.3) ·         თქვენი აზრით, რის თქმა უნდა მწერალს ამ მოთხრობით? რატომ ფიქრობთ ასე? ახსენით თქვენი პასუხი. ·         იზიარებთ თუ არა მწერლის მთავარ სათქმელს, რატომ?     ნაბიჯი 2. ·    რატომ ფიქრობთ, რომ თქვენი ნამუშევარი მოთხრობის ეპიზოდია?  (მოთხ. 1, 2, 3) რესურსები/აქტივობები: რესურსი 1. ა. სულაკაურის მოთხრობა „ბიჭი და ძაღლი“ რესურსი 2. „თხრობის ჩარჩო“.       აქტივობა 1. მოთხრობის ეპიზოდების გამოკვეთა; აქტივობა 2. მსჯელობა ცალკეული ეპიზოდების ურთიერთმიმართებაზე; აქტივობა 3. დასკვნების გამოტანა ეპიზოდებისა და მთლიანი ტექსტის ურთიერთმიმართების შესახებ.       სამიზნე ცოდნის (დეკლარატიული, პროცედურული, პირობისეული) კონსტრუირებაზე  ორიენტირებული შეკითხვები     ·         რამდენი ეპიზოდია სულაკაურის მოთხრობაში? (აქტ.1) ·         რა გადააქცევს ამ ცალკეულ მოვლენებს/ეპიზოდებს ერთიან, მთლიან მოთხრობად? (დაკვირვება მიმართებაზე „ნაწილი-მთელი“, ანუ ტექსტის ნაწილი/ეპიზოდი - მთლიანი ტექსტი). (აქტ.2) ·         რა მიმართებაა ეპიზოდებსა და ამ მოთხრობის სიუჟეტის განვითარების საფეხურებს  (დასაწყისს, შუა ნაწილსა და დასასრულს) შორის?(აქტ.3) ·         სიუჟეტის განვითარების რომელ საფეხურს დაუკავშირდება დასაწერი ეპიზოდი?     ნაბიჯი 3. ·    რომელი მინიშნებები შეარჩიეთ და რა ახალი დეტალებით გაამდიდრეთ  ნაწარმოების თემა,  პერსონაჟ ნაგაზის სახე?  (ტ. 1, 2)       რესურსები/აქტივობები: რესურსი 1. დასაწერი ეპიზოდის „თხრობის ჩარჩო“.     აქტივობა 1. ნაგაზის წინარე ყოფის შესახებ გამოთქმული მწერლის ვარაუდების იდენტიფიცირება. აქტივობა 2. მწერლის ვარაუდებზე დაყრდნობით იდეების წარმოყენება დასაწერ ეპიზოდთან დაკავშირებით; აქტივობა 3. „თხრობის ჩარჩოს“ შევსება.   სამიზნე ცოდნის (დეკლარატიული, პროცედურული, პირობისეული) კონსტრუირებაზე  ორიენტირებული შეკითხვები     ·         რა მინიშნებებს ვხვდებით მოთხრობაში ძაღლის შესაძლო წინარე ყოფის შესახებ? (აქტ. 1) ·         რა ფორმითაა ისინი მოცემული - მტკიცებულებების თუ ვარაუდების სახით? ·         ვინ გამოთქვამს ამ ვარაუდებს და რაზე დაყრდნობით? ·         კიდევ რა ვარაუდების გამოთქმაა შესაძლებელი? ამასთან დაკავშირებით ხომ არ გახსენდებათ რაიმე ამბავი - რეალურად მომხდარი, წაკითხული თუ ფილმში ნანახი? ·         პირადად თქვენთვის რომელი ვარაუდია ყველაზე მისაღები და რატომ? ·         თქვენი ვარაუდის საფუძველზე,  როგორ დაწერთ ახალ ეპიზოდს - როგორ წარმოგიდგენიათ დასაწერი ეპიზოდის სიუჟეტის მონახაზი? (აქტ. 2) ·         როგორ გამოიყენებთ „ჩარჩოში“ წარმოდგენილ ინფორმაციას ეპიზოდის დასაწერად?   (აქტ. 3) ·         როგორ წარმოაჩენთ, რა ურთიერთობაა პერსონაჟებს შორის? ·         რა წინააღმდეგობები შეიძლება იყოს ნაგაზსა და სხვა პერსონაჟს/ პერსონაჟებს შორის? ·         რამდენად გამოავლენს თქვენს ეპიზოდში პერსონაჟი ნაგაზი სულაკაურის მოთხრობაში აღწერილ მახასიათებლებს? რა დეტალებს/მინიშნებებს გამოიყენებთ ნაგაზის სახის წარმოსაჩენად? რა სიტყვებს გამოიყენებთ ამ მიზნით?   ნაბიჯი 4. ·         რა ხერხები/სტრატეგიები გამოიყენეთ პირველადი ვერსიის გასაუმჯობესებლად   (ტ. 3).     რესურსები/აქტივობები:   აქტივობა 1. პირველადი ვერსიების შედგენა. აქტივობა 2. პირველადი ვერსიების გადამუშავება და  საბოლოო ვერსიების შექმნა. აქტივობა 3. ნამუშევართა საბოლოო ვერსიების პრეზენტაცია.     სამიზნე ცოდნის (დეკლარატიული, პროცედურული, პირობისეული) კონსტრუირებაზე  ორიენტირებული შეკითხვები   ·          როგორ დავწერო ახალი ეპიზოდი? ·         როგორ გავაუმჯობესო პირველადი ვერსია? ·         როგორ წარვადგინო ნამუშევარი?         კომპლექსური დავალების პრეზენტაციის პროცესში მასწავლებლის მიერ დასასმელი შეკითხვების ბანკი (შეირჩევა საჭიროებისამებრ):   ·         აღწერე, რა    პროდუქტი შექმენი; ·         რა დაბრკოლებებს წაააწყდი დავალებაზე მუშაობის პროცესში? ·         შენი აზრით, რით ჰგავს და რით განსხვავდება შენი დავალება შენი თანაკლასელების ნაშრომებისგან? რას გააკეთებდი სხვაგვარად,  ახლა რომ იწყებდე დავალებაზე მუშაობას? ·         შენი თანაკლასელის რომელმა ნაშრომმა მიიპყრო ყველაზე მეტად შენი ყურადღება? რატომ? რით? ·         მსგავსი ფორმის, ან შინაარსის დავალება სხვა დროს თუ შეგისრულებია?			ა. სულაკაურის მოთხრობის „ბიჭი და ძაღლი“ მიხედვით,  მოიფიქრეთ და დაწერეთ ეპიზოდი, რომელშიც გადმოსცემთ, როგორ აღმოჩნდა ნაგაზი ქალაქში. გადაიკითხეთ თქვენი ნამუშევარი მკითხველის თვალით, შეიტანეთ საჭირო შესწორებები და შექმენით საბოლოო ვერსია.   ნამუშევარში: ü  გადმოეცით ნაგაზის წინარე თავგადასავლის დეტალები (მაგ., სად და როგორ ცხოვრობდა ნაგაზი ბიჭთან შეხვედრამდე, ჰყავდა თუ არა პატრონი და როგორი, რა გადახდა თავს, როგორ აღმოჩნდა ქალაქში); ü  გაითვალისწინეთ მოთხრობაში ü  მოცემული მინიშნებები; ü  დაიცავით აზრობრივი შესაბამისობა სულაკაურის მოთხრობასთან; ü  წერისას გამოკვეთეთ აბზაცები, გამოიყენეთ სასვენი ნიშნები.   ნამუშევრის პრეზენტაციისას წარმოაჩინეთ:   ·         რატომ ფიქრობთ, რომ თქვენი ნამუშევარი სულაკაურის მოთხრობის ეპიზოდია  (მოთხრ. 1, 2, 3); ·    რომელი მინიშნებები შეარჩიეთ და რა ახალი ნიუანსებით გაამდიდრეთ ნაწარმოების თემა,  ნაგაზის სახე  (ტ. 1, 2); ·         რის საფუძველზე დაყავით ტექსტი აბზაცებად, როგორ შარჩიეთ სასვენი ნიშნები (მოთხ. 2, 3); ·    რა ხერხები/სტრატეგიები გამოიყენეთ ტექსტის გასაგებად (ტ.3); ·                                                                  რა ხერხები გამოიყენეთ ნამუშევრის პირველადი ვერსიის გასაუმჯობესებლად  (ტ. 3).     მაკროცნება და მასთან დაკავშირებული კრიტერიუმი:
	საკითხი გამოხმაურების დაწერა ა. სულაკაურის მოთხრობაზე „ბიჭი და ძაღლი“   ქვეცნებები   თემა, ავტორის სათქმელი/ პრობლემა, პერსონაჟი, წერის სტრატეგიები.	საკვანძო შეკითხვა / შეკითხვები როგორ წარმოვაჩინო გამოხმაურებაში საკუთარი დამოკიდებულებები და შთაბეჭდილებები პერსონაჟების, ავტორის სათქმელისა და ნაწარმოებში წამოჭრილი პრობლემის   მიმართ?		შუალედური სასწავლო მიზანი       კომპლექსური დავალების პირობა
	კომპლექსური დავალების დამუშავების ეტაპები (რესურსები, აქტივობები):     I ეტაპი: კომპლექსური დავალების ფორმა (/კომპლექსური დავალების გაცნობა)     როგორ დავწერო გამოხმაურება?     II ეტაპი: კომპლექსური დავალების განხორციელება   ნაბიჯი 1. ·         რატომ ფიქრობთ, რომ თქვენი ნამუშევარი სულაკაურის მოთხრობაზე დაწერილი გამოხმაურებაა?(ტ.1, 4) ·         რამდენად ნათლად გამოკვეთეთ თქვენი დამოკიდებულება პერსონაჟის, ავტორის სათქმელისა და ნაწარმოებში დასმული პრობლემისადმი? (ტ.2.მოთხ.1)       რესურსები/აქტივობები   რესურსი 1. გამოხმაურება მოსწავლეთათვის ნაცნობ ნაწარმოებზე. რესურსი 2. ა. სულაკაურის მოთხრობა „ბიჭი და ძაღლი“. რესურსი 2. ცხრილი.   ეპიზოდის სათაურები როგორ მოიქცა ბიჭი რა მომეწონა/არ მომეწონა მის საქციელში                                         აქტივობა 1. გამოხმაურების მახასიათებლების გაცნობა. აქტივობა 2.  მსჯელობა ნაწარმოების მთავარ პერსონაჟზე, თემაზე, მთავარ იდეაზე. ნაწარმოების საკუთარ გამოცდილებასთან დაკავშირება. აქტივობა 3 იდეების ორგანიზება გამოხმაურების დაწერის მიზნით (ცხრილის გამოყენებით).     სამიზნე ცოდნის (დეკლარატიული, პროცედურული, პირობისეული) კონსტრუირებაზე  ორიენტირებული შეკითხვები   ·         რა მიზნით იწერება გამოხმაურება? (აქტ. 1) ·         რა არსებითი მახასიათებელები აქვს გამოხმაურებას?(აქტ.1) ·         დააკვირდით ბიჭის ქცევას სხვადასხვა ეპიზოდში. რომელ ეპიზოდში  მოგეწონათ/არ მოგეწონა ბიჭის საქციელი და რატომ? (აქტ. 2) ·         „ბიჭი მარტო მიდიოდა“–ამ წინადადებით იწყება მოთხრობა და ამავე ფრაზას ვხედავთ დასასრულსაც. იმსჯელეთ, რა განსხვავებაა ამ ორ „მარტოობას“ შორის, როგორ შეიცვალა ბიჭი და რატომ? ·         რას გახსენებთ ბიჭის მაგალითი თქვენი  ცხოვრებიდან? ხომ არ გახსენდებათ შემთხვევა, როცა საკუთარ თავში დაურწმუნებლობის გამო ვერ მოგიხერხებიათ დაბრკოლების გადალახვა, ან უარი გითქვამთ, შეჭიდებოდით სიძნელეებს? ·         რა არის ავტორის მთავარი სათქმელი? რომელ ეპიზოდში იკვეთება იგი ყველაზე უკეთ?  იზიარებთ თუ არა მწერლის მთავარ სათქმელს და რატომ? ·         რამდენად გამოგადგებათ მომავალში ნაწარმოების წაკითხვით მიღებული გამოცდილება? ·         როგორ გამოიყენებთ ცხრილის მონაცემებს გამოხმაურების დასაწერად? (აქტ.3)         ნაბიჯი 2. რა ხერხები/სტრატეგიები გამოიყენეთ დავალების შესრულებისას (ტ. 3).     რესურსები/აქტივობები რესურსი 1. მოსწავლეთა ნამუშევრები აქტივობა 1. მოსწავლეები გადაამუშავებენ პირველად ვერსიებს და მოამზადებენ საბოლოო ვერსიებს. აქტივობა 2. საბოლოო ვერსიების პრეზენტაცია.   სამიზნე ცოდნის (დეკლარატიული, პროცედურული, პირობისეული) კონსტრუირებაზე  ორიენტირებული შეკითხვები   ·         როგორ, რის საფუძველზე გავაუმჯობესო გამოხმაურების თავდაპირველი ვარიანტი? (აქტ.1) ·         როგორ შევქმნა გამოხმაურების  საბოლოო ვერსია? (აქტ.2) ·         როგორ წარვადგინო ნამუშევარი?       კომპლექსური დავალების პრეზენტაციის პროცესში მასწავლებლის მიერ დასასმელი შეკითხვების ბანკი:   ·         აღწერეთ, რა    პროდუქტი შექმენი; ·         რა დაბრკოლებებს წაააწყდით დავალებაზე მუშაობის პროცესში? ·         თქვენი აზრით, რით ჰგავს და რით განსხვავდება შენი დავალება შენი თანაკლასელების ნაშრომებისგან? რას გააკეთებდი სხვაგვარად,  ახლა რომ იწყებდე დავალებაზე მუშაობას? ·         თქვენი თანაკლასელის რომელმა ნაშრომმა მიიპყრო ყველაზე მეტად შენი ყურადღება? რატომ? რით? ·         მსგავსი ფორმის, ან შინაარსის დავალება სხვა დროს თუ შეგისრულებიათ?			დავალება 2. გამოხმაურების დაწერა   დაწერეთ გამოხმაურება, რომელშიც გადმოსცემთ თქვენს მოსაზრებებსა და შთაბეჭდილებებს ა. სულაკაურის მოთხრობის „ბიჭი და ძაღლი“ შესახებ.   ნამუშევარში:   ü  გამოკვეთეთ, რა არის ნაწარმოების თემა; ü  რომელი ეპიზოდი ან ეპიზოდები მოგეწონათ ყველაზე მეტად და რატომ; ü  წარმოაჩინეთ თქვენი დამოკიდებულება მთავარი პერსონაჟისადმი: რა არის მისი ძლიერი მხარე, რომელი საქციელი მოგწონთ და რატომ; ü  ისაუბრეთ, რაზე დაგაფიქრათ, რა გამოცდილება შეგძინათ ბიჭის მაგალითმა; ü  აღნიშნეთ, ურჩევდით თუ არა თქვენს თანატოლებს ამ მოთხრობის წაკითხვას და რატომ.   ნამუშევრის პრეზენტაციისას წარმოაჩინეთ:   ·         რატომ ფიქრობთ, რომ თქვენი ნამუშევარი სულაკაურის მოთხრობაზე დაწერილი გამოხმაურებაა?(ტ.1, 4) ·         რამდენად ნათლად გამოკვეთეთ თქვენი დამოკიდებულება პერსონაჟის, ავტორის სათქმელისა და ნაწარმოებში დასმული პრობლემისადმი?(ტ.2.მოთხ.1) ·         რა ნაბიჯები გადადგით დავალებაზე მუშაობისას? (ტ.4)                           მაკროცნება და მასთან დაკავშირებული კრიტერიუმი:
გრძელვადიანი მიზნები   სამიზნე ცნებები და მათთან დაკავშირებული მკვიდრი წარმოდგენები	საკითხი საცხოვრებელი  უბნის წერილობითი აღწერა  ზედსართავი სახელების გამოყენებით.   ქვეცნებები აღწერა, ზედსართავი სახელები		საკვანძო შეკითხვები როგორ აღვწერო ჩემი საცხოვრებელი უბანი ისე, რომ ეს გასაგები და შთამბეჭდავი იყოს მკითხველისთვის? რამდენად შევძელებ ენობრივი საშუალებების მიზნობრივად გამოყენებას?	შუალედური სასწავლო მიზანი       კომპლექსური დავალების პირობა
(2) გრამატიკული კანონზომიერებები შედეგები: II. 3; II. 5, II. 11   1.        სიტყვები იცვლიან/არ იცვლიან ფორმასა და მნიშვნელობას, ერთიანდებიან წინადადებებად  გრამატიკული კანონზომიერების შესაბამისად.   (შედეგები:  II. 3; II. 5; II. 7; II. 8; II. 9; II. 10   (3)  ფუნქციურისამეტყველოქმედება შედეგები: I. 1; I. 2; I. 3; I. 4; I; 5;I. 9;  I. 13; I. 14; I. 15   1.             სამეტყველოქმედებისსხვადასხვატიპს (თხრობას, აღწერას, შედარებას, დასაბუთებას) თავისებურისტრუქტურა-აგებულებააქვს; 2.             მეტყველებისასგამოყენებულიენობრივისაშუალებებიშეესაბამებასამეტყველოამოცანას; 3.სამეტყველოქმედებაშესაძლებელიაიყოსზეპირიანწერილობითისახის. წერილობით ტექსტში საჭიროა აბზაცების დაცვა, წინადადებათა შინაარსის შესაბამისი  სასვენი ნიშნების გამოყენება. 4.                სამეტყველოქმედებისშესასრულებლადმნიშვნელოვანიასტრატეგიებისაღმოჩენადაგამრავალფეროვნება.	კომპლექსური დავალების დამუშავების ეტაპები (რესურსები, აქტივობები):   I ეტაპი: კომპლექსური დავალების ფორმა (/გაცნობა)   ·         რა არის  აღწერის მიზანი?  ·         აღწერის რომელი ნიმუშები გახსენდებათ? ·          რა გამოარჩევს კარგ აღწერას? ·         რით განსხვავდება აღწერა  თხრობისაგან? ·         რა ნაბიჯები უნდა გადავდგა შთამბეჭდავი და საინტერესო აღწერითი ტექსტის  შესაქმნელად?     II ეტაპი. კომპლექსური დავალების შინაარსი (/დავალების განხორციელება)     ნაბიჯი 1. ·         რატომ ფიქრობთ, რომ თქვენი ნამუშევარი ნამდვილად აღწერითი ტექსტია? (ფ. 1);       რესურსები/აქტივობები: რესურსი 1. ა. სულაკაურის მოთხრობა „ბიჭი და ძაღლი“. რესურსი 2. აღწერის ჩარჩო. რესურსი 3. ძველი რიყის ფოტოები.   აღწერის ჩარჩო რიყის აღწერა (ა. სულაკაურის მოთხრობიდან „ბიჭი და ძაღლი“) ატრიბუტები/ნიშან-თვისებებათა კატეგორიები  (მაგ., ფერი, ზომა) კატეგორების  შესაბამისი მაგალითები ენობრივი საშუალებები   ზედსართავები ემოციის გამომხატველი მხატვრული განსაზღვრებები                                                                 მწერლის პირადი დამოკიდებულების გამომხატველი სიტყვები, ფრაზები: 1)       ____________________________________________________________________ 2)       ____________________________________________________________________ 3)       ___________________________________________________________________ 4)       ___________________________________________________________________           ძველი რიყის ფოტოები          ფოტო 1. რიყე (1893 წ.)         ფოტო 2. რიყე (XX საუკუნის 10-იანი წლები)       ფოტო 3. რიყე (XX საუკუნის დასაწყისი)      ფოტო 4. რიყე (XX საუკუნის 20-იანი-30-იანი წლები)   ფოტო 5. რიყე (XX საუკუნის 50-იანი წლები)         ფოტო 6. რიყე (XX საუკუნის 60-70-იანი წლები)     აქტივობა 1. სულაკაურისეული აღწერის ნიმუშზე დაკვირვება („აღწერის ჩარჩოს“ გამოყენებით). აქტივობა 2. ძველი რიყის ფოტოებზე დაკვირვება აქტივობა 3. ფოტოებისა და სულაკაურის მონაცემების ურთიერთდაკავშირება, დასკვნების გამოტანა.       სამიზნე ცოდნის (დეკლარატიული , პროცედურული, პირობისეული) კონსტრუირებაზე  ორიენტირებული შეკითხვები     ·                  როგორ აღწერს მწერალი რიყის უბანს? (აქტ. 1) •               რა ენობრივ-გამომსახველობით ხერხებს იყენებს ავტორი აღწერისთვის? •               ადამიანის შეგრძნების რომელ ორგანოებს მიემართება რიყის აღწერის ცალკეული მაგალითები/დეტალები?  რატომაა მნიშვნელოვანი მრავალფეროვანი დეტალების გამოყენება აღწერის დროს? •               როგორია  მწერლის დამოკიდებულენა რიყის  მიმართ - დადებითი, უარყოფითი თუ ნეიტრალური?  რა სიტყვები მიგვითითებს ამაზე? •               დააკვირდით, როგორ/რის საფუძველზე აქვს გამოკვეთილი მწერალს  აბზაცები  აღწერისას? (რა იცვლება/რა ახალი ინფორმაცია ჩნდება ყოველ მომდევნო აბზაცში?) •               როგორია რიყე ამ სურათების მიხედვით? შეესაბამება თუ არა ფოტოებზე გამოსახული მოთხრობაში წაკითხულს? (აქტ. 2) •               რით ჰგავს, რით განსხვავდება ისინი მოთხრობაში აღწერილი რიყის სურათისგან? რითია განსხვავებები განპირობებული? (მაგ.,  ტექსტში და სურათებზე სხვადასხვა დროა  ასახული) •               რა საინტერესო დეტალებს/ნიუნსებს ასახავს რიყის ძველი ფოტოები/ რას გამოკვეთს ძველი ფოტოგრაფი და რატომ? •               რამდენად და როგორ დამეხმარება სულაკაურისეულ აღწერასა და რიყის ძველ ფოტოებზე დაკვირვება ჩემი უბნის აღწერაში? (აქტ.3) •               როგორ/რისი გათვალისწინებით შეარჩევთ ვიზუალურ მასალას თქვენი თქვენი ნამუშევრის გასაფორმებლად?     ნაბიჯი 2. ·         რამდენად ნათლად გამოკვეთეთ თქვენი დამოკიდებულება და უბნის თავისებურება ზედსართავების მეშვეობით? (ფ. 2);   ·         რამდენად და როგორ გამოკვეთეთ აღწერითი ტექსტის სტრუქტურა? (ფ. 3);   რესურსები/აქტივობები რესურსი 1. მარტივფუძიანი და წარმოქმნილი ზედსართავების შემცველი წინადადება მოთხრობიდან: „ქუჩაში მარტო მიდიოდა პატარა, შავგვრემანი ბიჭი. მაყვლისფერი დიდი თვალები ჰქონდა, წყლიანი და ნაღვლიანი ოდნავ“.   რესურსი 2. ნეიტრალური, დადებითი და უარყოფითი დამოკიდებულების გამომხატველი აღწერითი ტექსტის სამი ვარიანტი.     ვარიანტი 1. მაღლობზე მდგარი ნიკო გადაჰყურებდა კოხტად ჩამწკრივებულ პატარა მოვლილეზოიან  გაჩახჩახებულ სახლებს, ლამპიონებით გაბრდღვიალებულ ქუჩებს, ნიავზე ლამაზად აშრიალებულ ხეებსა და ტროტუარზე ჩარიგებულ დასასვენებელ ხის სკამებს.   ვარიანტი 2. მაღლობზე მდგარი ნიკო გადაჰყურებდა ასანთის კოლოფებივით ერთმანეთზე მიწყობილ სახლებს მომაბეზრებლად ერთფეროვანი ეზოებით; ცივი, მკვეთრი  შუქით აელვარებულ სახლების ფანჯრებს, აწოწილი ლამპიონების თვალისმომჭრელ შუქში ჩაკარგულ ქუჩებს, ხეების მღელვარებაშერეულ  ფოთლებს;  ცარიელ ტროტუარებზე მდგარ, ადამიანებისგან მივიწყებულ  ხის სკამებს.   ვარიანტი 3. მაღლობზე მდგარი ნიკო გადაჰყურებდა ერთმანეთის გვერდიგვერდ მდგარ  პატარა სახლებს, რომლებსაც პატარა მოწესრიგებული ეზოები ერტყა გარშემო, სახლებიდან შუქი გამოდიოდა, ქუჩებს ღამის ნათურები ანათებდა, ხეები ნიავზე ირხეოდნენ, ტროტუარებზე დასასვენებელი ხის სკამები იყო განლაგებული.       რესურსი 3. აღწერის ჩარჩო (დასაწერი ტექსტისთვის) ჩემი საცხოვრებელი უბანი კატეგორიები კატეგორების  შესაბამისი მაგალითები მაგალითების შესაბამისი ზედსართავები (მარტივფუძიანი და წარმოქმნილი) გარეგნული იერსახე (მაგ., ნაგებობები, მცენარეები, პეიზაჟი)     მცხოვრებთა საქმიანობები, ცხოვრების სტილი     გართობა-დასვენება     გამორჩეულობა /მიმზიდველობა         აქტივობა 1. დაკვირვება მარტივფუძიანი და წარმოქმნილი ზედსართავების აგებულებასა და ფუნქციაზე. აქტივობა 2. დაკვირვება საკუთარი დამოკიდებულების გამომხატველ ენობრივ საშუალებებზე. აქტივობა 3. „აღწერის ჩარჩოს“ შევსება.   სამიზნე ცოდნის (დეკლარატიული, პროცედურული, პირობისეული) კონსტრუირებაზე  ორიენტირებული შეკითხვები     ·         წარმოების თვალსაზრისით, რითი განსხვავდება ერთმანეთისაგან ეს ორი ზედსართავი: მჟავე და დამჟავებული? –  რომელია მარტივფუძიანი ზედსართავი, რომელი – წარმოქმნილი? ა (აქტ. 1) ·         რა შეიცვლება, თუკი ზედსართავების გარეშე წავიკითხავთ ამ წინადადებას? მაშ, რა როლს ასრულებს წინადადებაში ზედსართავი სახელი? ·         როგორ ფიქრობთ, ზედსართავები უფრო მეტად თხრობისას შეგვხვდება, მსჯელობისას თუ აღწერისას? რატომ ფიქრობთ ასე? ·         რომელ ვარიანტში როგორი აღწერაა  წარმოდგენილი –  ნეიტრალური, დადებითი, უარყოფითი? (აქტ. 2) ·         რომელი სიტყვებით/მეტყველების ნაწილებით გამოხატავს ავტორის  დამოკიდებულებას აღწერით ტექსტებში? ·         როგორ გამოიყენებთ პირადი დამოკიდებულების გამომხატველი ენობრივი საშუალებების ცოდნას თქვენს ნამუშევარში? ·         რატომ წარმოადგინეთ ეს მარტივფუძიანი და წარმოქმნილი ზედსართავები „ჩარჩოში“ - რა მნიშვნელოვან, საინტერესო თუ სახასიათო ნიუანსებს/დეტალებს გამოკვეთს ისინი? (აქტ. 3) ·         როგორ გამოხატავთ თქვენს დამოკიდებულებას საცხოვრებელი უბნის მიმართ - რა ენობრივ საშუალებებს გამოიყენებთ ამისთვის? ·         რამდენად დაგეხმარებათ „აღწერის ჩარჩო“ ტექსტის დაწერაში?       ნაბიჯი 3. ·         რა ნაბიჯები გადადგით დავალებაზე მუშაობისას? (ფ.3)   რესურსები/აქტივობები რესურსი 1. ნამუშევრების პირველადი ვერსიები აქტივობა 1. მოსწავლეები გადაამუშავებენ პირველად ვერსიებს და ქმნიან საბოლოო ვერსიას. აქტივობა 2. მოსწავლეები წარადგენენ ნამუშევრების საბოლოო ვერსიებს.     სამიზნე ცოდნის (დეკლარატიული, პროცედურული, პირობისეული) კონსტრუირებაზე  ორიენტირებული შეკითხვები     ·         როგორ/რა ხერხების გამოყენებით დავწერო თავდაპირველი ვარიანტი? (აქტ.1) ·         რის საფუძველზე გამოვკვეთო აბზაცები, შევარჩიო სასვენი ნიშნები? ·         როგორ, რის საფუძველზე გავაუმჯობესო ნაწერის თავდაპირველი ვარიანტი?(აქტ.2) ·         როგორ შევქმნა საბოლოო ვერსია? ·         როგორ წარვადგინო ნამუშევარი? (აქტ.3)           კომპლექსური დავალების პრეზენტაციის პროცესში მასწავლებლის მიერ დასასმელი შეკითხვების ბანკი (შეირჩევა საჭიროებისამებრ):   ·         აღწერე, რა    პროდუქტი შექმენი; ·         რა დაბრკოლებებს წაააწყდი დავალებაზე მუშაობის პროცესში? ·         შენი აზრით, რით ჰგავს და რით განსხვავდება შენი დავალება შენი თანაკლასელების ნაშრომებისგან? რას გააკეთებდი სხვაგვარად,  ახლა რომ იწყებდე დავალებაზე მუშაობას? ·         შენი თანაკლასელის რომელმა ნაშრომმა მიიპყრო ყველაზე მეტად შენი ყურადღება? რატომ? რით? ·         მსგავსი ფორმის, ან შინაარსის დავალება სხვა დროს თუ შეგისრულებია?			დავალება 3. აღწერითი ტექსტის დაწერა მოთხრობაში „ბიჭი და ძაღლი“ ძველი თბილისის ერთ-ერთი უბანი, რიყეა, აღწერილი. დააკვირდით, რა ენობრივ საშუალებებს იყენებს ამისთვის ავტორი და წერილობით აღწერეთ თქვენი საცხოვრებელი უბანი მარტივფუძიანი და წარმოქმნილი ზედსართავი სახელების გამოყენებით. ნამუშევარი შეგიძლიათ გააფორმოთ ნახატებით ან ფოტოებით.   ნამუშევარში: üგამოიყენეთ დეტალები, რომლებიც მკითხველს დაეხმარება აღწერილის თვალწინ გაცოცხლებაში (მაგ., როგორი სახლები, ქუჩები, ეზოებია; რას საქმიანობენ, როგორ ისვენებენ ან ერთობიან მაცხოვრებლები, რომელია ყველაზე საინტერესო ადგილები და რატომ); üაღწერაში წარმოაჩინეთ, როგორია თქვენი დამოკიდებულება (დადებითი, ნეიტრალური თუ უარყოფითი). üდაიცავით აბზაცები, გამოიყენეთ სასვენი ნიშნები.  ნამუშევრის პრეზენტაციისას წარმოაჩინეთ: ·      რატომ ფიქრობთ, რომ თქვენი ნამუშევარი ნამდვილად აღწერითი ტექსტია? (ფ. 1, 2) ·      რამდენად ნათლად გამოკვეთეთ თქვენი დამოკიდებულება და უბნის თავისებურება ზედსართავების მეშვეობით? (ფ. 2, გრამ.1); ·      რამდენად და როგორ გამოკვეთეთ  აღწერითი ტექსტის სტრუქტურა (ფ. 3); ·      რა ნაბიჯები გადადგით დავალებაზე მუშაობისას (ფ.4).

 

თემა: სიკეთე დამატებითი თემატიკა: ბუნება და ადამიანი(/ზრუნვა ბუნებაზე) საათების სავარაუდო რაოდენობა     - ძირითადი რესურსი/ტექსტი/: ვაჟა-ფშაველას „მთის წყარო“ კლასი: VI
მაკროცნება/ მაკროცნებასთან დაკავშირებული კრიტერიუმი:
დავალება	ცნება, ქვეცნება	საკითხი	საკვანძო შეკითხვა
პერსონაჟთა შედარებითი დახასიათება	ტექსტი - მოთხრობა თემა, იდეა, პერსონაჟი, ეპითეტი ფუნქციური სამეტყველო ქმედება: შედარებითი ტექსტის სტრუქტურა; მსგავსებისა და განსხვავების გამომხატველი ენობრივი საშუალებები	მდინარისა და მთის წყაროს შედარებითი დახასიათება (ვაჟა-ფშაველას მოთხრობის „მთის წყარო“ მიხედვით)	როგორ დავწერო ორი პერსონაჟის შედარებითი დახასიათება?   როგორ გამოვიყენო ტექსტში მოცემული მინიშნებები პერსონაჟების თვისებების ამოსაცნობად?
მოთხრობის შექმნა	ტექსტი - მოთხრობა თემა, მთავარი იდეა ·         სიუჟეტი, პერსონაჟი; ეპითეტი; სათაური, აბზაცი,  ილუსტრაცია. ·         წერის სტრატეგიები.   გრამატიკა: სასვენი ნიშნები	მოთხრობის შექმნა ვაჟა-ფშაველას ნაწარმოების „მთის წყარო“ დედააზრის მიხედვით.	როგორ დავწერო მოთხრობა? რამდენად შეესაბამება ჩემი მოთხრობა ვაჟა-ფშაველას ნაწარმოების „მთის წყარო“ დედააზრს?
გრძელვადიანი მიზნები   სამიზნე ცნებები და მათთან დაკავშირებული მკვიდრი წარმოდგენები	საკითხი: მდინარისა და მთის წყაროს შედარებითი დახასიათება (ვაჟა-ფშაველას მოთხრობა „მთის წყაროს“ მიხედვით)   ტექსტი - მოთხრობა თემა, იდეა, პერსონაჟი, ეპითეტი ფუნქციური სამეტყველო ქმედება: შედარებითი ტექსტის სტრუქტურა; მსგავსებისა და განსხვავების გამომხატველი ენობრივი საშუალებები	დავალების საკვანძო შეკითხვა/ შეკითხვები:   ·         როგორ დავწერო ორი პერსონაჟის შედარებითი დახასიათება? როგორ გამოვიყენო მინიშნებები პერსონაჟის თვისებების ამოსაცნობად?	შუალედური სასწავლო მიზანი       კომპლექსური დავალების პირობა
(1) ტექსტი - მოთხრობა (შედეგები:  II. 3; II. 5; II. 7; II. 8; II. 9; II. 10   (1) ტექსტი (შედეგები: II. 3; II. 5; II. 7; II. 8; II. 9; II. 10)   ყველა ტექსტი მოგვითხრობს რაიმეს შესახებ, ტექსტის მეშვეობით ავტორი გვიზიარებს თავის სათქმელს, რომელიც ჩვენს ცხოვრებას უკავშირდება. ტექსტში პირდაპირ ან არაპირდაპირ მოცემული მინიშნებების  საფუძველზე შესაძლებელია ტექსტის სიღრმისეულად, ახლებურად გააზრება, ახალი კუთხით წარმოჩენა. ტექსტის გასაგებად/შესაქმნელად მნიშვნელოვანია სტრატეგიების აღმოჩენა და გამრავალფეროვნება. ტექსტი  შეიძლება იყოს:     წერილი   1. შინაარსი Ø  დაწერილია რაიმე მიზნით; Ø  დაწერილია  კონკრეტული ადამიანის მიმართ, რომელსაც ავტორი უზიარებს თავის სათქმელს (მაგ., საკუთარ ფიქრებს, დამოკიდებულებებს,  განცდებს, აძლევს რჩევას, აწვდის  რაიმე ინფორმაციას). 2. აგებულება 3. წერილი შედგება სამი ნაწილისგან: ა) მიმართვა/მისალმება, ბ) ძირითადი ნაწილი, გ) დამშვიდობება, ავტორის ხელმოწერა. 3. ენა Ø  იმის შესაბამისად, თუ ვის მიმართ არის დაწერილი, შეიძლება გამოყენებული იყოს  ყოველდღიური სასაუბრო მეტყველება, ან: თავაზიანი მეტყველება. Ø  გამოიყენება სიტყვები, რომლებიც შთაბეჭდილებას მოახდენს მკითხველზე, დააინტერესებს მას; Ø  გამოიყენება  სხვადასხვაგვარი წინადადებები, რომლებიც თანმიმდევრულად ებმის ერთმანეთს.     4. ფორმატი Ø    შეიძლება იყოს ქაღალდზე ნაწერი ან ელექტრონული.                              (2) გრამატიკული კანონზომიერებები შედეგები: II. 3; II. 5, II. 11   1.სიტყვები იცვლიან/არ იცვლიან ფორმასა და მნიშვნელობას, ერთიანდებიან წინადადებებად  გრამატიკული კანონზომიერების შესაბამისად.         (3)  ფუნქციურისამეტყველოქმედება შედეგები: I. 1; I. 2; I. 3; I. 4; I; 5;I. 9;  I. 13; I. 14; I. 15   1.სამეტყველოქმედებისსხვადასხვატიპს (თხრობას, აღწერას, შედარებას, დასაბუთებას) თავისებურისტრუქტურა-აგებულებააქვს; 2.მეტყველებისასგამოყენებულიენობრივისაშუალებებიშეესაბამებასამეტყველოამოცანას; 3.სამეტყველოქმედებაშესაძლებელიაიყოსზეპირიანწერილობითისახის. წერილობით ტექსტში საჭიროა აბზაცების დაცვა, წინადადებათა შინაარსის შესაბამისი  სასვენი ნიშნების გამოყენება. 4.სამეტყველოქმედებისშესასრულებლადმნიშვნელოვანიასტრატეგიებისაღმოჩენადაგამრავალფეროვნება.                                                                                                 გრძელვადიანი მიზნები   სამიზნე ცნებები და მათთან დაკავშირებული მკვიდრი წარმოდგენები             ტექსტი - მოთხრობა (შედეგები:  II. 3; II. 5; II. 7; II. 8; II. 9; II. 10   (1) ტექსტი (შედეგები: II. 3; II. 5; II. 7; II. 8; II. 9; II. 10)     ყველა ტექსტი მოგვითხრობს რაიმეს შესახებ, ტექსტის მეშვეობით ავტორი გვიზიარებს თავის სათქმელს, რომელიც ჩვენს ცხოვრებას უკავშირდება. ტექსტში პირდაპირ ან არაპირდაპირ მოცემული მინიშნებების  საფუძველზე შესაძლებელია ტექსტის სიღრმისეულად, ახლებურად გააზრება, ახალი კუთხით წარმოჩენა. ტექსტის გასაგებად/შესაქმნელად მნიშვნელოვანია სტრატეგიების აღმოჩენა და გამრავალფეროვნება. ტექსტი  შეიძლება იყოს:   (2) გრამატიკული კანონზომიერებები შედეგები: II. 3; II. 5, II. 11   1.სიტყვები იცვლიან/არ იცვლიან ფორმასა და მნიშვნელობას, ერთიანდებიან წინადადებებად  გრამატიკული კანონზომიერების შესაბამისად.     (3)  ფუნქციურისამეტყველოქმედება შედეგები: I. 1; I. 2; I. 3; I. 4; I; 5;I. 9;  I. 13; I. 14; I. 15   1.სამეტყველო ქმედების სხვადასხვა ტიპს (თხრობას, აღწერას, შედარებას, დასაბუთებას) თავისებური სტრუქტურა-აგებულება აქვს;   2.მეტყველებისას გამოყენებული ენობრივი საშუალებები შეესაბამება სამეტყველო ამოცანას;   3.სამეტყველო ქმედება შესაძლებელია იყოს ზეპირი ან წერილობითი სახის. წერილობით ტექსტში საჭიროა აბზაცების დაცვა, წინადადებათა შინაარსის შესაბამისი  სასვენი ნიშნების გამოყენება.   4.სამეტყველო ქმედების შესასრულებლად მნიშვნელოვანია სტრატეგიების აღმოჩენა და გამრავალფეროვნება.	კომპლექსური დავალების დამუშავების ეტაპები (რესურსები, აქტივობები): I ეტაპი: კომპლექსური დავალების გაცნობა   აქტივობა 1: წინარე ცოდნის გააქტიურება შეკითხვებით:      რას ხედავთ პირველ/მეორე სურათზე? რა აქვს საერთო ორივე სურათს? რით განსხვავდებიან ერთმანეთისგან? რა დადებითი და უარყოფითი ემოციები გაგიჩნდათ თითოეულ სურათზე დაკვირვებისას? ·  როგორ ფიქრობთ, ესმით თუ არა ჩვენი მცენარეებს, მთებს, წყლებს? გრძნობენ თუ არა ჩვენს ზრუნვას, შეხებას? შეუძლიათ ფიქრი და საუბარი, აქვთ თუ არა გრძნობები, განცდები? ·  რატომ უნდა იზრუნონ ადამიანებმა ბუნებაზე? თქვენ როგორ ზრუნავთ ბუნებაზე?   აქტივობა 2. კომპლექსური დავალების პირობის გაცნობა ·         როგორ ჩამოაყალიბებთ თქვენი სიტყვებით, რას გულისხმობს ეს დავალება? ·         რა ცოდნა-გამოცდილება გაქვთ დავალების შესასრულებლად? კიდევ რისი შესწავლა დაგჭირდებათ?   II ეტაპი. კომპლექსური დავალების განხორციელება   ნაბიჯი 1. რამდენად და როგორ იკვეთება პერსონაჟების მახასიათებლები თუ დამოკიდებულებები ტექსტში არსებულ მინიშნებებში: მათ მეტყველებაში, ქმედებებში, სხვებთან დამოკიდებულებებში, მწერლისეულ შეფასებებში (ტ. 1, 2)   რესურსები/აქტივობები: რესურსი 1. სიტყვათა განმარტების სქემა   სიტყვის განმარტების სქემა სიტყვა /შესიტყვება კონტექსტი ჩემი განმარტება ლექსიკონის განმარტება მაგალითი სიყყვის გამოყენებით                                           რესურსი 2. ტექსტის შინაარსის გააზრებაზე ორიენტირებული კითხვები: N კითხვა მოსწავლის პასუხი 1 როგორ პასუხობენ ადამიანები წყაროს სიკეთეს? მიუხედავად ამისა, რატომ თვლის წყარო თავს ბედნიერად?   2 მთის წყარო მოკლე მანძილზე გრძნობს თავს უცოდველად და ბედნიერად, რა ცვლის მის ამგვარ განწყობას?   3 რა სურს მთის წყაროს? რით იგრძნობდა თავს ბედნიერად?   4 რომელი ფრაზით გამოიხატება ყველაზე მეტად წყაროს სულიერი თვისებები?   5 როგორ იხატება წყაროს შინაგანი მდგომარეობა მოთხრობის დასასრულში?   6 მოთხრობაში წყარო გვესაუბრება თავისი თავის შესახებ, კიდევ რომელ ნაწარმოებებს გაიხსენებდით, სადაც ცხოველები, მცენარეები, მთები ... გვესაუბრებიან ადამიანის ენით?     რესურსი 3. პერსონაჟის რუკა.   რესურსი 4. ვენის დიაგრამა.     აქტივობა 1. ტექსტის სათაურსა და ილუსტრაციაზე დაკვირვება და ვარაუდების გამოთქმა. აქტივობა 2.  ტექსტის გაცნობა, ახალი ლექსიკური ერთეულების გააზრება (რესურსი 1). აქტივობა 3. ტექსტის გააზრებაზე ორიენტირებული ინტერაქცია (რესურსი 2) აქტივობა 4. მთის წყაროს დახასიათება (რესურსი 3). აქტივობა 5, მთის წყაროსა და მდინარისა შედარება, მსგავსი და განმასხვავებელი მახასიათებლების განსაზღვრა (რესურსი 4).   სამიზნე ცოდნის (დეკლარატიული, პროცედურული, პირობისეული) კონსტრუირებაზე  ორიენტირებული შეკითხვები     ü  რა მინიშნებებს დაეყრდენით ვარაუდების გამოსათქმელად? (აქტ. 1) ü  რას გეუბნებათ მინიშნებები ტექსტის შესახებ? ü  როგორ, რით შეიძლება უკავშირდებოდეს ილუსტრაცია ტექსტის შინაარსს? ü  როგორ, რა ხერხებით  შეგიძლიათ დაადგინოთ კონკრეტული სიტყვის მნიშვნელობა? (აქტ. 2); ü  წინადადებაში როგორ გამოიყენებდით ამა თუ იმ სიტყვას? ü  როგორია მთის წყარო ნაწარმოების დასაწყისში? რა საფიქრალი უჩნდება შემდეგ?  (აქტ. 3) ü  რით განსხვავდება მთის წყარო გარშემომყოფთაგან? რა ფასეულობები და თვისებები განასხვავებს და გამოარჩევს მას? ü  როგორია მთის წყაროს დამოკიდებულება ბუნების სხვა შვილების (მდინარის, მცენარეების, ცხოველების), ადამიანების მიმართ? რითია იგი განპირობებული? ü  რა სურს მთის წყაროს; კონკრეტულად, რომელ ეპიზოდებში ვლინდება მისი სურვილები და მისწრაფებები? ü  მთის წყაროს რა შინაგანი განცდებია გადმოცემული ნაწარმოებში? (აქტ. 4); ü  რომელი ეპითეტები გხვდებათ ტექსტში? რა მიზნით იყენებს მათ მწერალი? ü  რომელ სიტყვებს გამოყოფდით მხატვრულობის თვალსაზრისით? ü   თქვენი აზრით, რის თქმა უნდა მწერალს ჩვენთვის ამ მოთხრობით? ü  როგორია თქვენი დამოკიდებულება მთის წყაროს/მდინარის მიმართ? (ახსენით, რატომ) ü  როგორ/რის მეშვეობითაა გამოკვეთილი მდინარის/მთის წყაროს ბუნება  - ავტორის დახასიათება-აღწერით თუ მათი ქმედებებით? (აქტ. 5).     ნაბიჯი 2.   ·        რატომ თვლით, რომ თქვენი  ტექსტი შედარებითი დახასიათებაა (ფ. 1, 2); ·        რის საფუძველზე  გამოყავით ტექსტში აბზაცები (ფ. 3).   რესურსები/აქტივობები:   რესურსი 1. მსგავსება-განსხვავების აღმნიშვნელი სქემა   ენობრივი საშუალებები მსგავსების გამოსახატავად ენობრივი საშუალებები განსხვავების გამოსახატავად                                                                             რესურსი 2. საკვანძო სიტყვების დამაკავშირებელი ცხრილი დააკავშირეთ ანტონიმური წყვილები სიკეთე ცოდვა სიცოცხლე უბედური მშვიდი ბოროტება წყნარი უზარმაზარი პატარა მღელვარე მადლი სიკვდილი ბედნიერი მბორგავი   აქტივობა 1.  მსგავსება-განსხვავების გამომხატველ ენობრივ საშუალებებზე მუშაობა (რესურსი 1); აქტივობა 2. საკვანძო სიტყვებისა და მსგავსება-განსხვავების გამომხატველი ენობრივი საშუალებების გამოყენებით წინადადებების აგება (რესურსი 2).   სამიზნე ცოდნის (დეკლარატიული, პროცედურული, პირობისეული) კონსტრუირებაზე  ორიენტირებული შეკითხვები     ü  როგორ გამოხატავთ სხვადასხვა საგანს შორის არსებულ მსგავსებებსა და განსხვავებებს? ü  რომელი სიტყვებით, ფრაზებით (/ენობრივი კონსტრუქციებით) შეგიძლიათ გამოხატოთ მსგავსება/განსხვავება? (აქტ. 1) ü  როგორ/რა ფუნქციით გამოიყენებთ მსგავსება-განსხვავების გამომხატველ ენობრივ ფორმებს კონკრეტულ წინადადებებში? (აქტ. 2) ü  როგორ გამოიყენებთ მსგავსება-განსხვავების აღმნიშვნელი სიტყვების ცოდნას დავალების შესრულებისას?   ნაბიჯი 3. რა სტრატეგიები გამოიყენეთ ნამუშევრის შესაქმნელად (ტ. 3).   რესურსები/აქტივობები: რესურსი 1. ჩარჩო შედარებითი დახასიათებისთვის.   მოთხრობაში გვხვდება ორი პერსონაჟი __________ . ___________ (სახელი) არის ____________ (ხასიათი/თვისება), მაშინ, როცა ____________(სახელი) ————- არის ___________ (ხასიათი/თვისება) _______________. მაგალითად, __________ (ერთი)____________ ცდილობს _______________ _______(მეორე)_____________, პირიქით, ______________ ორივე არის _________ (საერთო თვისება/თვისებები) ____________.   აქტივობა 1. იდეების გენერირება და ორგანიზება; აქტივობა 2: პირველადი ვარიანტის მომზადება (რესურსი 1); აქტივობა 3. კომპლექსური დავალების საბოლოო ვერსიების წარდგენა.     სამიზნე ცოდნის (დეკლარატიული, პროცედურული, პირობისეული) კონსტრუირებაზე  ორიენტირებული შეკითხვები     ü  რომელ საკვანძო სიტყვებს გამოიყენებდით შედარებისას? ü  პერსონაჟთა რომელ მახასიათებლებზე გაამახვილებდით ყურადღებას? რატომ? ü  როგორ დაიწყებდით შედარებითი ტექსტის დაწერას? რით გააგრძელებდით? რას დაწერდით ბოლოს? ü  როგორ უნდა გააუმჯობესოთ დავალების პირველადი ვარიანტი და შექმნათ საბოლოო ვერსია? ü  როგორ უნდა წარმოადგინოთ ნაშრომი? რა უნდა გაითვალისწინოთ იმისათვის, რომ წარმოდგენილი პრეზენტაცია საინტერესო იყოს სხვებისთვისაც? ü  რამდენად გამოგადგებათ შედარებით დახასიათებაზე მუშაობისას შეძენილი ცოდნა და უნარები ყოველდღიურ  ცხოვრებაში?     დავალების  წარდგენის პროცესში მასწავლებლის მიერ დასასმელი შეკითხვების ბანკი (შეირჩევა საჭიროებისამებრ)   ·         აღწერეთ, როგორ წარიმართა დავალებაზე მუშაობის პროცესი, რა ნაბიჯები გადადგით, რა თანამიმდევრობით; ·         რა დაბრკოლებებს წაააწყდით დავალებაზე მუშაობის პროცესში? როგორ გადაჭერით? რატომ ვერ გადაჭერით? როგორ მოიქცევით მომავალში, რომ მსგავსი პრობლემა გადაჭრათ? რა გაგიძნელდათ, რა გაგიადვილდათ? რატომ? ·         შენი აზრით, რით ჰგავს და რით განსხვავდება შენი დავალება თანაკლასელების ნაშრომებისგან? რას გააკეთებდი სხვაგვარად,  ახლა რომ იწყებდე დავალებაზე მუშაობას? ·         რა შედეგები გაქვთ დავალების კრიტერიუმებთან მიმართებით? რამ  შეგიწყოთ  წინსვლაში ხელი? რამ შეგაფერხათ? ·         თქვენი თანაკლასელის რომელმა ნაშრომა მიიპყრო ყველაზე მეტად თქვენი ყურადღება? რატომ? რით?		დავალება 1. პერსონაჟების შედარებითი დახასიათება     შეადარეთ ერთმანეთს ვაჟა-ფშაველას მოთხრობის „მთის წყარო“ ორი პერსონაჟი: მთის წყარო და მდინარე და წარმოადგინეთ შედარების შედეგები წერითი ნამუშევრის სახით.    ნამუშევარში: Ø  გამოკვეთეთ, რა მსგავსება-განსხვავებაა მთის წყაროსა და მდინარეს შორის;  Ø  შედარებისას გამოიყენეთ მსგავსებისა და განსხვავების გამომხატველი სიტყვები; Ø  ისაუბრეთ, როგორი დამოკიდებულება აქვს ავტორს თითოეული მათგანის მიმართ  და რატომ; Ø  თქვენი მოსაზრებების დასასაბუთებლად დაიმოწმეთ ტექსტიდან შესაბამისი ადგილები; Ø  დაიცავით აბზაცები,  გამოიყენეთ სასვენი ნიშნები.     ნაშრომის პრეზენტაციისას წარმოაჩინეთ: ·        რამდენად და როგორ იკვეთება პერსონაჟების მახასიათებლები თუ დამოკიდებულებები ტექსტში არსებულ მინიშნებებში: მათ მეტყველებაში, ქმედებებში, სხვებთან ურთიერთობაში, მწერლისეულ შეფასებებში (ტ. 1, 2); ·        რატომ თვლით, რომ თქვენი  ტექსტი შედარებით დახასიათებას წარმოადგენს (ფ. 1, 2); ·        რის საფუძველზე  გამოყავით  აბზაცები (ფ. 3); ·        რა სტრატეგიები გამოიყენეთ ნამუშევრის შესაქმნელად (ტ. 3).     მაკროცნება და მასთან დაკავშირებული კრიტერიუმი:
გრძელვადიანი მიზნები   სამიზნე ცნებები და მათთან დაკავშირებული მკვიდრი წარმოდგენები	საკითხი:   ვაჟა-ფშაველას ნაწარმოების „მთის წყარო“ მთავარი იდეის მიხედვით ახალი მოთხრობის შექმნა.   სამიზნე ცნებები ქვეცნებები, საკითხები:   ტექსტი - მოთხრობა თემა, მთავარი იდეა, სიუჟეტი; მოქმედების დრო და ადგილი, ეპითეტი. ·         სათაური, აბზაცი,  ილუსტრაცია. ·         წერის სტრატეგიები გრამატიკა სასვენი ნიშნები	სამიზნე ცნების საკვანძო შეკითხვა / შეკითხვები   როგორ დავწერო მოთხრობა? რამდენად შეესაბამება ჩემი მოთხრობა ვაჟა-ფშაველას ნაწარმოების „მთის წყარო“ დედააზრს?	შუალედური სასწავლო მიზანი       კომპლექსური დავალების პირობა
(1) ტექსტი - მოთხრობა (შედეგები:  II. 3; II. 5; II. 7; II. 8; II. 9; II. 10   ყველა ტექსტი მოგვითხრობს რაიმეს შესახებ, ტექსტის მეშვეობით ავტორი გვიზიარებს თავის სათქმელს, რომელიც ჩვენს ცხოვრებას უკავშირდება. ტექსტში პირდაპირ ან არაპირდაპირ მოცემული მინიშნებების  საფუძველზე შესაძლებელია ტექსტის სიღრმისეულად, ახლებურად გააზრება, ახალი კუთხით წარმოჩენა. ტექსტის გასაგებად/შესაქმნელად მნიშვნელოვანია სტრატეგიების აღმოჩენა და გამრავალფეროვნება. ტექსტი  შეიძლება იყოს: მოთხრობა.   ჟანრი: მოთხრობა მკვიდრი წარმოდგენები     1. შინაარსი  Ø    მოთხრობაში გადმოცემულია  გამოგონილი ამბავი, რომელიც შეიძლება ეფუძნებოდეს ნამდვილ ამბავს; Ø    მოთხრობაში  მონაწილეობენ პერსონაჟები: ადამიანები, სულიერი და უსულო არსებები;  Ø    თხრობა ხშირად გამდიდრებულია სხვადასხვა დეტალით; Ø    მოთხრობაში შეიძლება ერთმანეთს ენაცვლებოდეს თხრობა და აღწერა, გამოყენებული იყოს დიალოგები.      2. აგებულება Ø  მოთხრობაში გადმოცემულ ამბავს აქვს სამი ნაწილი (დასაწყისი, შუა ნაწილი, დასასრული), რომლებიც აზრობრივად შეესაბამება ერთმანეთს; Ø  ზღაპარში ამბავი გადმოიცემა დროითი თანმიმდევრობის დაცვით.   3. ენა Ø   მოთხრობაში გამოიყენება ხატოვანი ენა, იშვიათად ხმარებული, უჩვეულო თუ საინტერესო სიტყვები; Ø   გამოიყენება  სხვადასხვაგვარი წინადადებები, რომლებიც თანამიმდევრულად ებმის ერთმანეთს. Ø  შეიძლება გამოყენებული იყოს დროითი მიმდევრობის გამომხატველი ენობრივი საშუალებები.       (2) გრამატიკული კანონზომიერებები შედეგები: II. 3; II. 5, II. 11   სიტყვები იცვლიან/არ იცვლიან ფორმასა და მნიშვნელობას, ერთიანდებიან წინადადებებად  გრამატიკული კანონზომიერების შესაბამისად.   (3)  ფუნქციურისამეტყველოქმედება შედეგები: I. 1; I. 2; I. 3; I. 4; I; 5;I. 9;  I. 13; I. 14; I. 15   1.             სამეტყველოქმედებისსხვადასხვატიპს (თხრობას, აღწერას, შედარებას, დასაბუთებას) თავისებურისტრუქტურა-აგებულებააქვს; 2.             მეტყველებისასგამოყენებულიენობრივისაშუალებებიშეესაბამებასამეტყველოამოცანას; 3.სამეტყველოქმედებაშესაძლებელიაიყოსზეპირიანწერილობითისახის. წერილობით ტექსტში საჭიროა აბზაცების დაცვა, წინადადებათა შინაარსის შესაბამისი  სასვენი ნიშნების გამოყენება. 4.             სამეტყველოქმედებისშესასრულებლადმნიშვნელოვანიასტრატეგიებისაღმოჩენადაგამრავალფეროვნება.	კომპლექსური დავალების დამუშავების ეტაპები (რესურსები, აქტივობები):   I ეტაპი: კომპლექსური დავალების გაცნობა აქტივობა 1. კომპლექსური დავალების პირობის გაცნობა საკვანძო შეკითხვები: ·         როგორ ფიქრობთ, რა არის სიკეთე? ·         რა გაგიკეთებიათ ისეთი, რასაც სიკეთედ ჩათვლიდით? როგორ შეიძლება დავეხმაროთ სხვებს? ·         რას გრძნობთ, როდესაც სხვა გექცევათ კეთილად ან, პირიქით, თქვენ ექცევით სხვას კეთილად? ·         როგორ ჩამოაყალიბებთ თქვენი სიტყვებით, რას გულისხმობს ეს დავალება? ·         რა ცოდნა-გამოცდილება გაქვთ დავალების შესასრულებლად? კიდევ რისი შესწავლა დაგჭირდება? II ეტაპი. კომპლექსური დავალების განხორციელება       ნაბიჯი 1. ·         რით და როგორ უკავშირდება შენი ნაშრომი ვაჟას მოთხრობის დედააზრს - კონკრეტულად, რაში და როგორაა იგი ასახული თქვენს ნაშრომში (ტ. 1, 2);     რესურსები/აქტივობები: რესურსი 1.  ტექსტი და მთავარი იდეა დეტალები დეტალები დეტალები მთავარი იდეა დეტალები დეტალები დეტალები                                                 რესურსი 2. ვიდეორგოლი   აქტივობა 1. მთავარი იდეის ამოცნობის სტრატეგიებზე ფოკუსირება - ამოცნობა ტექსტიდან ამოკრეფილი დეტალებით (რესურსი 1); აქტივობა 2. ვიდეორგოლის ნახვა, დისკუსია (რესურსი 2); აქტივობა 2.  ვიდეორგოლისა და „მთის წყაროს“ მთავარი სათქმელის შედარება, დასკვნის გამოტანა.     სამიზნე ცოდნის (დეკლარატიული, პროცედურული, პირობისეული) კონსტრუირებაზე  ორიენტირებული შეკითხვები     ü  როგორ უნდა ამოიცნოთ, რა არის მოთხრობის მთავარი სათქმელი? (აქტ. 1) ü  რა მნიშვნელობა აქვს ტექსტში არსებულ დეტალებს მთავარი სათქმელის ამოცნობითვის? ü  გაიხსენეთ, რა არის ვაჟას მოთხრობის დედააზრი? რომელი პერსონაჟის პირით გაგვიცხადა თავისი სათქმელი ავტორმა? ü  როგორია თქვენი დამოკიდებულება მთავარი სათქმელის მიმართ? ü  რატომ მისცა ბიჭმა თავისი ქურთუკი სხვას? (აქტივობა 2) ü  რას გეუბნებათ ბიჭის ქცევა მის შესახებ? რატომ უნდა ვიზრუნოთ სხვებზე? ü  რისი თქმა უნდოდა ანიმაციის ავტორს? ü  როგორ უკავშირდება ეს ანიმაცია ჩვენ მიერ შესწავლილ ტექსტის მთავარ სათქმელს? (აქტ. 3).     ნაბიჯი 2. Ø  რატომ თვლით, რომ თქვენი ნაშრომი მოთხრობაა (მოთხ. 1, 2, 3)     რესურსები/აქტივობები:     რესურსი 1. სათაურებზე ფოკუსირებული სქემა         თემატური სიუჟეტური მთავარი სათქმელის გამომხატველი „შვლის ნუკრის ნაამბობი“       „ენით დაკოდილი“       „იავნანამ რა ჰქმნა?“       „ძუნწი და ოქრო“       „ია“       „მთის წყარო“         რესურსი 2. მოთხრობის ჩარჩო „მთის წყაროს“ სტრუქტურაზე დასაკვირვებლად   ვითარება   ...........              დრო              .............. ადგილი   ................ პერსონაჟი/პერსონაჟები (ვინ არიან პერსონაჟები?) პრობლემის გადაწყვეტა (როგორ გადაწყდა პრობლემები? როგორ დასრულდა ტექსტი?) პრობლემა (რა პრობლემები აქვთ? როგორ ვითარდება მოვლენები?)                                                         აქტივობა 1. დაკვირვება სხვადასხვა ტექსტის სათაურზე (რესურსი 1); აქტივობა 2. მოთხრობის მახასიათებლების გააზრება „მთის წყაროს“ სტრუქტურაზე დაკვირვებით (რესურსი 3).   სამიზნე ცოდნის (დეკლარატიული, პროცედურული, პირობისეული) კონსტრუირებაზე  ორიენტირებული შეკითხვები     ü  რა ტიპის სათაურები არსებობს? (აქტ. 1) ü  რის მიხედვით შეიძლება შეურჩიოს ავტორმა სათაური თავის ნაწარმოებს? ü  როგორ გამოიყენებთ მოთხრობის „ჩარჩოს“ დავალების შესასრულებლად? (აქტ. 2) ü  გაიხსენეთ, როგორ და რა მიზნით იყენებს ვაჟა თავის მოთხრობაში მხატვრულ ხერხებს (მაგ., ეპითეტს). როგორ გამოიყენებთ ამ ცოდნას თქვენს მოთხრობაში (მაგ., პერსონაჟები ნიშან-თვისებების წარმოსაჩენად)?    ნაბიჯი 3. Ø  რა ნაბიჯები გადადგით დავალებაზე მუშაობისას? / რომელი აქტივობები დაგეხმარათ ყველაზე მეტად დავალების შესრულებაში (ტ. 3)   რესურსები/აქტივობები:   რესურსი 1. დასაწერი მოთხრობის ჩარჩო იდეების ორგანიზებისთვის სათაური დასაწყისი შუა ნაწილი დასასრული როგორ/რით დავიწყოთ?   ერთხელ/ერთ ქალაქში/სოფელში/ტყეში და ა.შ. ვინ არიან პერსონაჟები? სად, როგორ გარემოში ვითარდება მოვლენები? რა ხდება? რა პრობლემური საკითხია დასმული? როგორ გადაწყდა პრობლემა?   ბოლოს კი ... , ყოველივე ამის შემდეგ ... ,   რესურსი 2. ურთიერთშეფასების სქემა   კრიტერიუმი ჩემი შეფასება რა მოგეწონა ყველაზე მეტად თანაკლასელის ნაშრომში?   რას ურჩევდი თანაკლასელს დავალების გასაუმჯობესებლად?     აქტივობა 1. დავალების პირველადი ვარიანტის მომზადება (რესურსი 1) აქტივობა 2. წყვილებში ურთიერთშეფასება (რესურსი 2); აქტივობა 3. მიღებული უკუკავშირის საფუძველზე  დავალების გაუმჯობესება და საბოლოო ვარიანტის მომზადება აქტივობა 4.  დავალების პრეზენტაცია. სამიზნე ცოდნის (დეკლარატიული, პროცედურული, პირობისეული) კონსტრუირებაზე  ორიენტირებული შეკითხვები     ü  როგორ უნდა მოვმზადოთ დავალების პირველადი ვარიანტი მოთხრობის „ჩარჩოზე“ დაყრდნობით? (აქტ. 1); ü  როგორ დაასათაურებთ თქვენს მოთხრობას? (ახსენით, რაზე მიგვითითებს, რას აღნიშნავს/გამოხატავს თქვენი მოთხრობის სათაური).   ü  რა ვურჩიო მეწყვილეს იმისათვის, რომ დავეხმარო ნამუშევრის გაუმჯობესებაში?  (აქტ. 2) ü  როგორ უნდა მოვამზადო საბოლოო ვარიანტი მეწყვილის რჩევების გათვალისწინებით? (აქტ. 3); ü  როგორ წარმოვადგინო დავალება ისე, რომ საინტერესო იყოს მსმენელებისთვის? (აქტ. 4); ü  როგორ გამოვიყენებ დავალებაზე მუშაობისას შეძენილ ცოდნას ყოველდღიურ ცხოვრებაში?   დავალების  წარდგენის პროცესში მასწავლებლის მიერ დასასმელი  დასასმელი შეკითხვების ბანკი (შეირჩევა საჭიროებისამებრ) ·         აღწერეთ, როგორ წარიმართა დავალებაზე მუშაობის პროცესი, რა ნაბიჯები გადადგით, რა თანამიმდევრობით; ·         რა დაბრკოლებებს წაააწყდით დავალებაზე მუშაობის პროცესში? როგორ გადაჭერით? რატომ ვერ გადაჭერით? როგორ მოიქცევით მომავალში, რომ მსგავსი პრობლემა გადაჭრათ? რა გაგიძნელდათ, რა გაგიადვილდათ? რატომ? ·         შენი აზრით, რით ჰგავს და რით განსხვავდება შენი დავალება თანაკლასელების ნაშრომებისგან? რას გააკეთებდი სხვაგვარად,  ახლა რომ იწყებდე დავალებაზე მუშაობას? ·         რა შედეგები გაქვთ დავალების კრიტერიუმებთან მიმართებით? რამ  შეგიწყოთ  წინსვლაში ხელი? რამ შეგაფერხათ? ·         თქვენი თანაკლასელის რომელმა ნაშრომა მიიპყრო ყველაზე მეტად თქვენი ყურადღება? რატომ? რით?		დავალება 2. მოთხრობის შექმნა   გაიხსენეთ ვაჟა-ფშაველას ნაწარმოების „მთის წყარო“ მთავარი სათქმელი და მასზე დაყრდნობით მოიფიქრეთ ახალი მოთხრობა. ნაშრომს შეურჩიეთ სათაური. ნაშრომი  შეგიძლიათ გააფორმოთ ილუსტრაციებით.   ნამუშევარში: ü  მოიფიქრეთ ამბავი და წარმოაჩინეთ სხვადასხვა დეტალი (მაგ., სად ხდება მოქმედება, ვინ არიან პერსონაჟები, როგორი არიან ისინი, რა ურთიერთობა აქვთ); ü  გამოკვეთეთ ამბის დასაწყისი, შუა ნაწილი და დასასრული; ü  გამოიყენეთ მრავალფეროვანი სიტყვები და წინადადებები; ü  დაიცავით აბზაცები, გამოიყენეთ სასვენი ნიშნები.   ნაშრომის პრეზენტაციისას წარმოაჩინე:   ·         რატომ თვლით, რომ თქვენი ნაშრომი მოთხრობაა? (მოთხ. 1, 2, 3); ·         რით და როგორ უკავშირდება თქვენი ნაშრომი ვაჟას მოთხრობის დედააზრს - კონკრეტულად, რაში და როგორაა იგი ასახული თქვენს ტექსტში (ტ. 1, 2); ·         რის საფუძველზე გამოყავით აბზაცები, შეარჩიეთ სასვენი ნიშნები (გრამატიკა, 2); ·         რა ნაბიჯები გადადგით დავალებაზე მუშაობისას? / რომელი აქტივობები დაგეხმარა ყველაზე მეტად დავალების შესრულებაში? (ტ. 3).

 

კომპლექსური დავალება 

 დაწერეთ გამოხმაურება, რომელშიც გადმოსცემთ თქვენს მოსაზრებებსა და შთაბეჭდილებებს აკაკი წერეთლის პოემაზე  „გამზრდელი“.

წერისას გამოკვეთეთ აბზაცები, დაიცავით ენობრივი ნორმები და პუნქტუაციის წესები.

ნამუშევარში/ნამუშევრის წარდგენისას  წარმოაჩინეთ:

·         რა არის აკაკი წერეთლის პოემის მთავარი სათქმელი, სად, პოემის რომელ ნაწილში იკვეთება ეს სათქმელი განსაკუთრებით (კომპოზიცია);

·         ვინ არიან პოემის მთავარი პერსონაჟები. თქვენი დამოკიდებულება ამ პერსონაჟებისადმი, მათი რომელი საქციელი მოგწონთ და რატომ; როგორ აისახა მათ საქციელში პოემის მთავარი სათქმელი (კომპოზიცია);

·         რაზე დაგაფიქრათ, რა გამოცდილება შეგძინათ პოემის წაკითხვამ (კონტექსტი, კომპოზიცია);

·         ურჩევდით თუ არა თქვენს თანატოლებს ამ პოემის წაკითხვას და რატომ (კომპოზიცია, კონტექსტი).

 

სამიზნე ცნება ქვესაკითხი	სამიზნე ცნებასთან დაკავშირებული მკვიდრი წარმოდგენები	მოლოდინები მოსწავლეს შეუძლია:	მასწავლებლის კომენტარი  (ივსება საჭიროებისამებრ)
კომპოზიცია (შედეგები:1,3,4,6,7) ქვესაკითხები:   აკაკი წერეთლის პოემაზე „გამზრდელი“ დაწერილ გამოხმაურებაში  ასახული თხზულების თემა, იდეა, ავტორისეული პოზიცია, პერსონაჟები, მათი მახასიათებლები, ფასეულობები.	1.      ტექსტის მთლიანობას განაპირობებს მისი კომპოზიცია/შინაარსობრივი მხარე. კომპოზიციას/შინაარსობრივ მხარეს ქმნის სხვადასხვა ელემენტის (მაგ., თემის, იდეის, ხედვის კუთხის, პერსონაჟთა სახეების) ერთობლიობა. 2.      ტექსტის მთლიანობის განმსაზღვრელი შინაარსობრივი, სტრუქტურული და ორგანიზაციული ელემენტების  ცოდნისა და პირადი გამოცდილების საფუძველზე შესაძლებელია ტექსტთან დაკავშირებული იდეების წამოყენება, ტექსტის წარმოჩენა ახალი კუთხით/ფორმით. 3.      ტექსტებს შორის არსებულ მიმართებებზე დაკვირვება მნიშვნელოვანია შესასწავლი ტექსტის მნიშვნელობის, იდეის, თემ(ებ)ის გააზრებისთვის; 4.      მთლიანობის განმსაზღვრელი  შინაარსობრივი და  სტრუქტურულ-ორგანიზაციული ელემენტების ცოდნა მნიშვნელოვანია  ტექსტების სიღრმისეულად გასააზრებლად, მიზნის შესაბამისი ტექსტების შესადგენად.	·         კომპოზიციურ-შინაარსობრივი ელემენტების (თემა, იდეა, ავტორისეული პოზიცია, პერსონაჟები, მათი მახასიათებლები, ფასეულობები) ურთიერთდაკავშირებული წარმოჩენა; ·         მსჯელობა პერსონაჟებზე, მათი ქმედებების შეფასება ავტორის მთავარ სათქმელთან მიმართებით; ·         ავტორის პოზიციის გამოკვეთა პოემაში წამოჭრილი პრობლემისადმი ·          საკუთარი დამოკიდებულების/შეფასების  გამოხატვა პერსონაჟთა ქმედებებსა და ავტორის მთავარ სათქმელზე.
კონტექსტი (შედეგები:2,5)ქვესაკითხები: ტექსტში წამოჭრილი პრობლემა თანამედროვეობის კონტექსტში.	1.      ყველა თხზულებას აქვს თავისი კონტექსტი - ფონი თუ გარემო, რომელშიც შეიქმნა ესა თუ ის ნაწარმოები. 2.      კონტექსტს შეიძლება განსაზღვრავდეს სხვადასხვა ფაქტორი, მაგ.: ავტორის ცხოვრებისეული გამოცდილება, სოციალური წრე,  შეხედულებები; ადგილი, ეპოქა ან კულტურული არეალი, რომელშიც თხზულება შეიქმნა. 3.      კონტექსტის ცოდნა მნიშვნელოვანია ტექსტის მრავალმხრივად გასაგებად, მისი მნიშვნელობის, აქტუალობის გასააზრებლად, ეფექტიანი ტექსტების შესადგენად.	·         საუბარი გამოცდილებაზე, რომელიც შესძინა პოემის წაკითხვამ; ·         მსჯელობა იმაზე, თუ რატომ უნდა წაიკითხონ პოემა მოსწავლის თანატოლებმა,  რა გამოცდილებას შესძენს ეს ტექსტი თანამედროვე მკითხველს.

 

კომპლექსური დავალება 

თქვენი მოსაზრდაწერეთ ანალიტიკური ესე, რომელშიც გააანალიზებთ ვაჟა-ფშაველას პოემა „სტუმარ-მასპინძელს.“

ებების დასასაბუთებლად მოიყვანეთ სათანადო მაგალითები ტექსტიდან, გაითვალისწინეთ ესეს სამნაწილიანი სტრუქტურა: შესავალი, ძირითადი ნაწილი, დასკვნა.

წერისას გამოკვეთეთ აბზაცები, დაიცავით ენობრივი ნორმები და პუნქტუაციის წესები.

ნამუშევარში/ნამუშევრის წარდგენისას  წარმოაჩინეთ:

·         ნაწარმოებში ასახული მოქმედების დრო და ადგილი,  ნაწარმოების სიუჟეტი მოკლედ, თქვენი ინტერპრეტაციებით (ჟანრი, კომპოზიცია);

·         ის მიზანდასახულობა და სათქმელი, რაც პერსონაჟთა საშუალებით წარმოაჩინა მწერალმა  პოემაში  (კომპოზიცია);

·         რა მხატვრულ ხერხებს იყენებს ავტორი და რა მიზნით (კომპოზიცია, ენობრივ-გამომსახველობითი საშუალებები);

·         როგორია ავტორის დამოკიდებულება თემის, პერსონაჟების მიმართ, როგორ და სად იკვეთება ავტორის ფასეულობები (კომპოზიცია)

·         როგორია თქვენი დამოკიდებულება პოემისადმი, რა ზოგადსაკაცობრიო ღირებულება აქვს მას და  რით არის აქტუალური ეს ნაწარმოები თანამედროვე მკითხველისთვის (კომპოზიცია, კონტექსტი).

 

 

სამიზნე ცნება ქვესაკითხი	სამიზნე ცნებასთან დაკავშირებული მკვიდრი წარმოდგენები	მოლოდინები მოსწავლეს შეუძლია:	მასწავლებლის კომენტარი  (ივსება საჭიროებისამებრ)
ჟანრი (შედეგები:(შედეგი  1,4,6,7) ქვესაკითხები: ვაჟა-ფშაველას პოემის „სტუმარ-მასპინძელი“ წერილობით ანალიზში წარმოჩენილი პოემის  ჟანრული მახასიათებლები;	1.      ერთი ჟანრის ტექსტებს აქვთ საერთო ჟანრობრივი მახასიათებლები (შინაარსობრივი, ენობრივ-სტილური, სტრუქტურულ-ორგანიზაციული), რომლებიც განსხვავდება სხვა ჟანრების მახასიათებლებისგან. 2.      ჟანრობრივი მახასიათებლების ცოდნა საჭიროატექსტის გასააზრებლად, სხვადასხვა ჟანრის ტექსტების შესადგენად.	·         მსჯელობა ვაჟა-ფშაველას პოემა „სტუმარ-მასპინძლის“ ჟანრულ მახასიათებლებზე.
კომპოზიცია (შედეგები:1,3,4,6,7) ქვესაკითხები: ვაჟა-ფშაველას პოემის „სტუმარ-მასპინძელი“ წერილობით ანალიზში წარმოჩენილი პოემის  სიუჟეტური ქარგა, მეტრი, რითმა, თემა, იდეა, ავტორისეული ჩანართები;  მთავარი სათქმელი, პერსონაჟები, მათი სახასიათო ნიშნები, ფასეულობები, ურთიერთობები; მოსწავლის ესეს  შესავალი, ძირითადი ნაწილი, დასკვნა.	1.      ტექსტის მთლიანობას განაპირობებს მისი კომპოზიცია/შინაარსობრივი მხარე. კომპოზიციას/შინაარსობრივ მხარეს ქმნის სხვადასხვა ელემენტის (მაგ., თემის, იდეის, ხედვის კუთხის, პერსონაჟთა სახეების) ერთობლიობა. 2.      ტექსტის მთლიანობის განმსაზღვრელი შინაარსობრივი, სტრუქტურული და ორგანიზაციული ელემენტების  ცოდნისა და პირადი გამოცდილების საფუძველზე შესაძლებელია ტექსტთან დაკავშირებული იდეების წამოყენება, ტექსტის წარმოჩენა ახალი კუთხით/ფორმით. 3.      ტექსტებს შორის არსებულ მიმართებებზე დაკვირვება მნიშვნელოვანია შესასწავლი ტექსტის მნიშვნელობის, იდეის, თემ(ებ)ის გააზრებისთვის; 4.      მთლიანობის განმსაზღვრელი  შინაარსობრივი და  სტრუქტურულ-ორგანიზაციული ელემენტების ცოდნა მნიშვნელოვანია  ტექსტების სიღრმისეულად გასააზრებლად, მიზნის შესაბამისი ტექსტების შესადგენად.	·         „სტუმარ-მასპინძლის“  გაანალიზება კომპოზიციის ელემენტებზე (სიუჟეტური ქარგა, მეტრი, რითმა, თემა, იდეა, ავტორისეული ჩანართები;  მთავარი სათქმელი, პერსონაჟები, მათი სახასიათო ნიშნები, ფასეულობები, ურთიერთობები) დაკვირვების მეშვეობით, მსჯელობა კომპოზიციის ელემენტებზე მათი  ურთიერთკავშირის წარმოჩენით; ·         მოქმედების დროისა და ადგილის, სიუჟეტის განვითარების საფეხურების გამოკვეთა პოემაში; ·         მსჯელობა ავტორის მთავარ სათქმელზე თითოეულ პერსონაჟსა და ავტორისეულ ჩანართებთან  მიმართებით; ·         პერსონაჟთა სახეების გაანალიზება და მათი როლისა და დანიშნულების გამოკვეთა პოემაში; ·         საკუთარი დამოკიდებულების/შეფასების გამოკვეთა პერსონაჟებისა და პოემაში წამოჭრილი პრობლემებისადმი; ·         მსჯელობა რითმის მონაცვლეობაზე ავტორის სათქმელთან მიმართებით; ·         ესეს სამი ნაწილის (შესავალი, ძირითადი ნაწილი, დასკვნა) ურთიერთდაკავშირებულად წარმოჩენა მთლიანი ტექსტის ფარგლებში.
ენობრივ-გამომსახველობითი საშუალებები (შედეგები:4,6,7) ქვესაკითხები: ესეში ასახული პოემის  მხატვრულ-გამომსახველობითი ხერხები-ეპითეტი, მეტაფორა, შედარება,გაპიროვნება, სიმბოლო; თეზისი, არგუმენტი.	1. მწერლები გვიზიარებენ თავიანთ გრძნობებს, გამოცდილებას, დამოკიდებულებებს, განწყობასა და მოსაზრებებს ოსტატურად შერჩეული ენობრივი საშუალებების - სიტყვების, ფრაზების - გამოყენებით. 2.მწერლები იყენებენ სხვადასხვა ენობრივ საშუალებას იმისათვის, რომ მოახდინონ შთაბეჭდილება მკითხველზე, დაარწმუნონ მკითხველი. 3.ენობრივ-გამომსახველობითი საშუალებებისცოდნამნიშვნელოვანია ტექსტების სიღრმისეულად გასააზრებლად, ნიუანსების აღმოსაჩენად; მიზნის შესაბამისი ტექსტების შესადგენად.	·         მსჯელობა პოემაში გამოყენებულ მხატვრულ-გამომსახველობით საშუალებებზე (ეპითეტი, მეტაფორა, შედარება,გაპიროვნება, სიმბოლო), მათი ფუნქციის გარკვევა ტექსტში; ·         საკუთარი მოსაზრებების (თეზისი) დასაბუთებულად (არგუმენტი) წარმოჩენა ესეში.
კონტექსტი (შედეგები:2,5)ქვესაკითხები: პოემის მნიშვნელობა და აქტუალურობა თანამედროვე კონტექსტში.	1.      ყველა თხზულებას აქვს თავისი კონტექსტი - ფონი თუ გარემო, რომელშიც შეიქმნა ესა თუ ის ნაწარმოები. 2.      კონტექსტს შეიძლება განსაზღვრავდეს სხვადასხვა ფაქტორი, მაგ.: ავტორის ცხოვრებისეული გამოცდილება, სოციალური წრე,  შეხედულებები; ადგილი, ეპოქა ან კულტურული არეალი, რომელშიც თხზულება შეიქმნა. 3.      კონტექსტის ცოდნა მნიშვნელოვანია ტექსტის მრავალმხრივად გასაგებად, მისი მნიშვნელობის, აქტუალობის გასააზრებლად, ეფექტიანი ტექსტების შესადგენად.	·         მსჯელობა პოემაში წამოჭრილი პრობლემების აქტუალობაზე თანამედროვეობის კონტექსტში; ·         პოემის ზოგადსაკაცობრიო ღირებულების გამოკვეთა.